Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «ایران آنلاین»
2024-05-03@17:25:47 GMT

خط، چهره مکتوب زبان

تاریخ انتشار: ۷ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۷۱۵۰۷۰

روزنامه ایران: ​​​​​​​خط چهره‌ مکتوب زبان است و همان‌گونه که زبان از مجموعه اصول و قواعدی به نام «دستور زبان» پیروی می‌کند، خط نیز باید پیرو اصول و ضوابطی باشد که ما مجموع آن اصول ‌و ضوابط را «دستور خط» نامیده‌ایم. خط فارسی، به‌موجب اصل پانزدهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، ‌خط رسمی کشور است و تمام اسناد رسمی و مکاتبات و کتاب‌های درسی باید به این خط نوشته شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

طبعاً چنین خطی باید قواعد و ضوابطی معلوم و مدون داشته باشد تا همگان، با رعایت آنها، هویت خط را تثبیت کنند و محفوظ دارند. فرهنگستان زبان و ادب فارسی جمهوری اسلامی ایران، از آغاز کار خود در سال 1369، با تصدیق اهمیت و ضرورت تدوین و تصویب رسم‌الخط واحدی برای زبان فارسی، بر آن شد تا با استفاده از تجربه‌های پیشینیان و نظر صاحبنظران، بویژه استادان و اعضای پیوسته فرهنگستان، به تنظیم قواعد لازم برای این امر همت گمارد. فرهنگستان، درعین اینکه در پی آن بود که تا سرحد امکان خط فارسی را قانونمند و قاعده‌پذیر سازد تا از آشفتگی و هرج‌ومرج جلوگیری شود، اما از توجه به طبیعت خط به‌طور کلی و بویژه طبیعت خط فارسی و نیز ذوق و سلیقه و پسند اهل فن غفلت نکرد و هرجا اِعمال قانون را موجب پدید آمدن فهرست بالابلندی از استثناها دید، از تصویب و تجویز آن خودداری کرد و درواقع در این کار راه میانه را برگزید و کوشید تا در تدوین دستورخط فارسی اعتدال را رعایت کند. چنین بود که پس‌ از جلسات پرشمار و کنکاش‌های فراوان، مجموعه ضوابطی را تحت عنوان «دستور خط فارسی» به تصویب رساند که با تأیید رئیس‌جمهور و ریاست عالیه وقت فرهنگستان رسمیت یافت و ابلاغ شد.
با گذشت زمان و با پیشرفت و گسترش و تنوعی که در دانش و فن ارتباطات و اطلاع‌رسانی در فضای مجازی، بویژه در سال‌های اخیر، پدید آمد از جمله سبب شد تا یکایک افراد امکان اعمال سلیقه در حروفچینی و انتشار مقاله و کتاب را بیش از گذشته داشته باشند. با ظهور چنین تحولی، لزوم رعایت قواعد و ضوابط عام و یکسان بیش از گذشته ضرورت یافت. اکنون، با گذشت دو دهه از تدوین و تصویب اولیه دستورخط فارسی و پدیدآمدن امکانات تازه، لزوم بازنگری و تکمیل این دستور خط احساس شد. از جمله مهم‌ترین این الزامات سامان‌دادن به امر فاصله‌گذاری در حروف‌نگاری ترکیب‌ها (یعنی کلمه‌های دارای پیشوند یا پسوند و کلمه‌های مرکب) و قاعده‌مند ساختن جدانویسی یا پیوسته‌نویسی آنها بود که باید به آن توجه می‌شد. به همین منظور، گروه دستور زبان و رسم‌الخط فرهنگستان، با مدیریت دکتر محمد دبیرمقدم، عضو پیوسته و معاون علمی و پژوهشی فرهنگستان و مدیر گروه دستور زبان فارسی و رسم‌الخط، در طی بیش‌از هفتاد جلسه، دستور خط پیشین را به‌صورت کلی بازنگری و آن را متناسب با مقتضیات امروزی به‌روزرسانی کردند.
عمده مباحثی که در ویراست جدید دستورخط مورد توجه بوده است عبارت‌اند از: تعریف انواع فاصله و فاصله‌گذاری؛ فاصله‌گذاری پیشوندها و پیشوندواره‌‌ها؛ فاصله‌گذاری در حروف اضافه مرکب و حروف ربط مرکب؛ و بازنگری و اصلاحات کلی در تعریف قواعد و ارائه شواهد. ویراست جدید دستور خط فارسی به‌زودی منتشر می‌شود و در دسترس عموم مردم قرار خواهد گرفت. امید است همه هموطنان، نهادها و دستگاه‌های دولتی و خصوصی و سایر گویشورانی که در گوشه‌وکنار دنیا به فارسی می‌نویسند، با رعایت اصولی که در این کتاب مصوب شده است، در ترویج خط معیار فارسی یاریگر فرهنگستان زبان و ادب فارسی باشند.

mdi-penمرتضی قاسمی

منبع: ایران آنلاین

کلیدواژه: فاصله گذاری دستور خط خط فارسی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۷۱۵۰۷۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مردم تخلفات مربوط به صیانت از زبان پارسی را در خراسان رضوی گزارش دهند

محمد حسین زاده مدیرکل فرخنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی گفت: در کنار جغرافیای سرزمین کهن ایران به عنوان مؤلفه میراث ملموس کشور و دین مبین اسلام در حیطه میراث معنوی، زبان و ادب پارسی به عنوان مهمترین دارایی به جا مانده از پیشینیان و یگانه رشته پیوند دهنده اقوام ایرانی مطرح است.

وی با اشاره به اهمیت راهبردی زبان وحدت بخش پارسی و لزوم پاسداشت آن در برابر هجوم رقبا و اقتضائات دنیای مدرن امروز ادامه داد: بحران هویت ملی و زبان پارسی را می‌توان به سادگی در ادبیات نسل جدید مشاهده و عمق آسیب به این مؤلفه هویتی - فرهنگی را درک کرد.

دبیر شورای فرهنگ عمومی خراسان رضوی گفت: در روند دهشتناکی که در تغییرات نامحسوس دستوری آرام آرام پیش می‌رود، بیم آن است که در آینده‌ای نزدیک، نسل‌های جدید در فهم و خوانش متون زیبای فارسی و اشعار بلند شاعران وزین ایرانی مشکل مفاهمه پیدا کنند.

حسین زاده افزود: استفاده بی رویه از واژه‌های غیر فارسی، به گسست فرهنگی میان ما و فرهنگ غنی ایرانی اسلامی به ویژه در حوزه ادبیات منجر می‌شود لذا با توجه به همه این تفاسیر و بنا بر وظایف ذاتی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی در مسیر پاسداشت از حریم زبان و ادبیات پارسی از عموم هم استانی‌های گرانقدر دعوت می‌کنم تا برای حفظ شأن این سرمایه ملی و میراث گرانبها و وجوب رعایت قوانین مربوط به صیانت از زبان پارسی در صورت مشاهده اسامی و یا خط بیگانه بر سر در محل کسب اصناف و مجتمع‌های تجاری و یا واحد‌های مسکونی با ارسال تصویر و گزارش ما را در پاسداشت زبان و خط فارسی یاری دهند.

وی اضافه کرد: راه‌های ارتباطی از بستر‌های مختلف برای دریافت گزارش‌های مردمی شامل شناسه در پیام رسان ایتا: @pasdasht_zaban_farsiُ سامانه پیامکی: ۵۰۰۰۲۳۸۵۹۴۰۰۱ پست الکترونیکی khrz@farhangmail.ir لینک سایت https://khrz.farhang.gov.ir/fa/zabaneparsi‌ می‌شود.

باشگاه خبرنگاران جوان خراسان رضوی مشهد

دیگر خبرها

  • ادبیات فارسی بر قله جهان + فیلم
  • آیا حذف زبان فارسی در افغانستان ممکن است؟
  • آموزش زبان فارسی در ارمنستان موجب تقویت تعاملات دو کشور می‌شود
  • توسعه ظرفیتهای آموزش زبان فارسی در جمهوری خودمختارنخجوان
  • ادعای اسرائیل درباره ترور نیروی وابسته به سپاه؛ رامین یکتاپرست کیست؟
  • گفت‌وگوی بی‌بی‌سی فارسی با یکی از نویسنده‌های گزارش درباره قتل نیکاشاکرمی و تجاوز به او | بخش فارسی BBC آمد ابرو را درست کند، چشمش را هم کور کرد...
  • گزارش BBC در باره نیکا شاه کرمی تناقض های متعدد دارد
  • سرگذشت فارسی‌زبانان آسیای میانه /نگاهی به کتاب «تاریخ تاجیکان ورارود»
  • مردم تخلفات مربوط به صیانت از زبان پارسی را گزارش بدهند
  • مردم تخلفات مربوط به صیانت از زبان پارسی را در خراسان رضوی گزارش دهند